Seçim
yolunda Ukrayna savaşı bahane ek bütçe şahane
Mustafa
Durmuş
24 Haziran 2022
Bir önceki yazımızda siyasal iktidarın yakında
ek bütçeye başvurmak durumunda kalacağını vurgulamıştık, öyle de oldu.
Bunu öngörüyorduk ama bu büyüklükte bir
teklifin olacağını düşünemedik. Öyle ki Cumhurbaşkanı, 2021 yılının bütçesinin yüzde 80’inden
fazlasına denk, bu yılın bütçesinin yüzde 62’sine yakın büyüklüğünde bir ek
bütçe kanun teklifini Meclis’e gönderdi. Teklif birkaç gün içinde süratle
Komisyon’dan geçti, bugünlerde Meclis Genel Kuruluna gelmesi bekleniyor.
Böylece bu yılki ödeneklere toplamda 1.080.515.421.000
TL ekleniyor (toplam bütçe yaklaşık 2,75 trilyon TL civarında olacak) ve bunun
finansmanının çok büyük bir kısmının da vergi gelirlerindeki artışlarla
karşılanması öngörülüyor. Yani
borçlanmaya başvurulmayacak. Kısaca vergi mükelleflerinin sırtına yeni yükler
binecek.
Geçici
Bütçe ve Ek Bütçe
Dünyada olduğu gibi Türkiye’de de, “ilgili
yıl bütçesinin zamanında yetişmemesi” ya da “bütçenin Meclis Genel Kurulu’nda
reddedilmesi” gibi durumlarda, kanunla geçici bütçe; “bütçenin uygulanması
aşamasında kamu idarelerine tahsis edilmiş olan ödenekler yetersiz kaldığında”
ya da “öngörülemeyen bir takım harcamalar gündeme geldiğinde” ek bütçe
hazırlanabiliyor.
Ek bütçe tıpkı normal bütçede olduğu gibi,
kanun teklifi ile hazırlanmak ve bu ödeneklerin gelir karşılığı bu kanun
teklifinde mutlaka gösterilmek durumunda.
İktidarın hazırladığı bu ek bütçe teklifinde:
“Dünyada ve ülkemizde yaşanan ekonomik ve
jeopolitik gelişmeler sonucu genel fiyatlar seviyesinde önemli artışlar meydana
gelmiş dolayısıyla bütçe ödeneklerinde de artış yapılması ihtiyacı doğmuştur”
(1) vurgusu yapılıyor.
Yani iktidar bloğu, ek bütçeye
başvururken, Ukrayna savaşı başta olmak üzere dünyadaki jeopolitik gelişmeleri ve
bunların yol açtığı ekonomik sorunları gerekçe olarak gösteriyor.
İlk
değil, son da olmaz
Yukarıda da vurgulandığı gibi, ek bütçeler
sık olmasa da, dünyada görülebilen uygulamalar. Nitekim Türkiye’de 1995-2004
tarihleri arasında belli kalemlere ek ödenek konulması biçiminde toplam 8 adet
ek bütçe çıkartıldı. Öte yandan bunların bugün gündeme gelen ek bütçe
uygulamasından içerik ve büyüklük anlamında farklı olduğunun altının çizilmesi
lazım.
Kısaca bugün önerilen bir ek bütçeye
başvurabilmek için; ciddi bir doğal felaket, pandemi, ciddi bir ekonomik kriz
ya da savaş hali gibi normal olmayan koşulların var olması, ayrıca bu durumda
mevcut ödeneklerin de, bütçenin de, Hazine nakdinin de yeterli olmaması
gerekiyor.
125
milyar TL bütçe fazlası varken, ek bütçeye neden ihtiyaç duyuluyor?
İşte tam da bu noktada kafalar karışıyor. Çünkü
iktidar pandeminin bittiğini ilan ettiği gibi, her hangi bir ekonomik kriz
içinde olduğumuz gerçeğini de reddediyor. Geçen yıl bütçe hazırlanırken yanlış
öngörülerde bulunduğunu ya da izlediği yanlış para politikasıyla enflasyonu
tarihsel olarak zirveye çıkardığını da kabul etmiyor. Zira bunların kabul
edilmesinin kendi başarısızlığının tescili olduğunun çok iyi farkında.
Ayrıca ‘Ek Bütçe Kanun Teklifinden’ daha
bir- iki hafta kadar önce Hazine ve Maliye Bakanlığı Mayıs ayı bütçe
gerçekleşme raporunu yayımlamış ve Bakan Nebati de bu yılın ilk 5 ayında bütçenin
yaklaşık 125 milyar TL fazla verdiğini açıklamıştı. (2) Keza aynı döneme
ilişkin Hazine nakit dengesi de 82,4 milyar TL fazla vermişti (tek başına Mayıs
ayındaki fazla 164,8 milyar TL idi). (3)
Son olarak, iktidar Suriye topraklarında
yeni ve daha büyük bir askeri operasyonu başlatmak niyetinde olsa da (gerçekleşme
ihtimali bir hayli yüksek) henüz yeni bir savaş durumu da ve bunun iktisadi
etkileri de söz konusu değil.
O halde ne oldu da, ciddi miktarda fazla
veren Bütçe ve Hazineye rağmen, bir anda yılın geri kalan kısmı için ülke tarihinde
görülmemiş büyüklükte bir ek bütçe ile iktidar bloğu Meclisin kapısını çalıyor?
Bu soru yanıtlanması gereken ilk sorudur.
Ek bütçeler tarihsel olarak şu ana kadar,
dünyada da, Türkiye’de de ciddi bir takım olayların neden olduğu zararı
azaltmak için gündeme getirildi. Bu anlamda, bu büyüklükteki bir ek bütçeyi
sadece Ukrayna savaşı ya da artık inkâr edilemeyen bir gerçeklik olan ekonomik
krizle açıklayabilmek çok zor.
Seçim
bütçesi mi?
Kaldı ki dünyada bu savaşa rağmen sadece
sınırlı sayıda ülke bu yılın Mayıs ayından itibaren ek bütçeye başvurdu. Genel
olarak Avrupa ve ABD’de, bu savaş nedeniyle savunma bütçelerine takviyeler
yapılıyor ama bunlar büyük çapta ek bütçelere dönüşmedi. Öyle ki, aralarında
ABD, Britanya, Hindistan, Çin, Brezilya, krizle boğuşan Arjantin ve hatta
savaşın içindeki Rusya’nın da bulunduğu pek çok ülkede (en azından şimdilik) ek
bütçeler yapılmadı.
Kısaca Türkiye’deki ek bütçe, belli bir ya
da birkaç sorunu gidermeye dönük bir tamamlayıcı bütçeden ziyade adeta yeni bir
bütçe kapsamında ve büyüklüğünde hazırlanmış.
Bu da mevcut iktidar bloğunun yanlış
öngörülerde bulunduğu için ek bütçeye ihtiyaç duyulduğunu ya da izlediği yanlış
ekonomi politikalarının sonucunda enflasyonu bu denli artırdığını ortaya koyduğu
kadar, bundan daha önemli bir biçimde, iktidar bloğunun, kendileri için varlık
yokluk anlamına gelen önümüzdeki seçimlere bol para ile yani çok büyük bir
bütçe ile girmek istediğini gösteriyor.
Hangi
ülkeler ek bütçeye başvuruyor?
Sınırlı da olsa bazı ülkelerde bu yılın
Mayıs ayından itibaren ek bütçeye başvurulduğu bir gerçek. Ancak bu ek bütçeler
Türkiye’deki ek bütçe ile kıyaslanamayacak kadar küçük çapta (aslında ek
bütçenin normalde mevcut bütçenin yüzde 3-10’u arasında olması gerektiği yaygın
olarak kabul edilir).
Örnek olarak, Almanya Federal Hükümeti
Ukrayna savaşının neden olduğu zorlukları aşmada kullanılması için, mevcut
bütçeye dâhil edilmek üzere 40 milyar avroluk (42 milyar dolar) bir ek bütçe
hazırladı. Ancak bu ek harcamalar vergi artışlarıyla değil, bütünüyle borçlanma
ile finanse edilecek. Öte yandan bu bütçe ile petrolden alınan vergiler
indirilecek, tüm işçiler için geçerli olmak üzere aylık 300 avroluk sabit bir
enerji fiyatı uygulanacak, çocuklara 100 avroluk nakit desteği verilecek ve 3
ay geçerli olacak şekilde, herkese yerel ulaştırmalarda kullanılmak üzere
sadece 9 avro karşılığında bilet sağlanacak. (4)
Japonya, bu yılın Mayıs ayında, Rusya’nın
Ukrayna'yı işgalinden kaynaklanan artan enerji, gıda ve diğer fiyatların
acısını hafifletmek için 2022 mali yılı bütçesine eklenmek üzere 2,7 trilyon
yen (21 milyar dolar) ek bütçe taslağını gündeme getirdi. Ek bütçenin yüzde
56’sı, hükümetin petrol toptancılarına perakende benzin fiyatlarını düşürmesi
için sübvansiyonlar gibi yardım paketindeki bazı önlemleri uygulamak için
kullandığı rezerv fonlarını yenilemek için harcanacak. Ayrıca bu ek bütçe ile düşük
gelirli hanelere çocuk başına 50.000 yen nakit yardımı yapılacak. Ek bütçe sadece
borçlanma ile finanse edilecek. (5)
Güney Kore Ulusal Meclisi, Mayıs ayında
Covid-19 salgınının yol açtığı kısıtlamalardan etkilenen ve asıl olarak da sayıları
3,7 milyonu bulan küçük ve orta ölçekli işletmeleri ve serbest meslek
sahiplerini desteklemeyi amaçlayan toplam 62 trilyon wonluk (49,5 milyar dolar)
bir ek bütçeyi onayladı. Ek bütçenin yüzde 39’u eyalet hükümetlerince
kullanılacak. Bu çerçevede küçük işletmelere ve serbest meslek sahiplerine 20
milyar dolardan fazla bir kaynak aktarılacak. Bu bütçenin yüzde 10’u ülkenin sağlık
alt yapısını güçlendirmek için kullanılacak. Ek bütçe artırılan vergi gelirleri
ile karşılanacak, borçlanmaya gidilmeyecek. (6)
Kanada’da bu yıl hazırlanan ek bütçe ise 8,8
milyar dolarlık bir büyüklüğe sahip. Bunun yüzde 24’ü Yerlilere Hizmet
Departmanına, yüzde 16’sı Halk Sağlığı Kurumuna, yüzde 9’u Kamu Güvenliği ve
Acil Durum Hazırlık Departmanına, yüzde 6’sı Ukrayna'ya askeri yardım için
Milli Savunma Bakanlığına ve yüzde 2’si ‘Erken Öğrenme ve Çocuk Bakımına’ tahsis
ediliyor. (7)
Son olarak, Finlandiya’da 2,3 milyar
avroluk bir ek bütçe hazırlandı. Bunun 120 milyon avrosu Covid-19 salgınının
neden olduğu kısıtlamaların çocuklar ve gençler üzerindeki etkilerini azaltmak
için kullanılacak. (8)
Dışarıda
cari bütçenin en fazla yüzde 10’u, Türkiye’de yüzde 62’si
Özetle, yurt dışında bazı ülkelerde hazırlanan
ek bütçelerin bu yılın normal (cari) bütçelerine oranları şöyle: Almanya yüzde
8,7; Japonya yüzde 2,5; Güney Kore yüzde
10,2; Kanada yüzde 4,6; Finlandiya yüzde 3,5 ve Türkiye yüzde 62.
Ayrıca bu ülkelerde ek bütçelerin sınırlı
bir amaçla, spesifik olarak ne için yapıldığı, nerelere harcanacağı da net olarak
açıklanıyor. Türkiye’de bu büyüklükteki bir ek bütçenin nerelere harcanacağını
ise aşağıdaki tablodan görebilmek mümkün.
Tablo I: Ek Bütçe Taslağında Yer Alan Bazı Bakanlıklar
ve Kuruluşlara Ait Ödenekler
|
|
2022
Başlangıç Bütçesi
(Milyar
TL)
|
Ek
Bütçe
(Milyar
TL)
|
Açıklama
(Mevcut
ödeneğin yüzdesi)
|
|
Milli
Eğitim Bakanlığı
|
189,0
|
22,2
|
%
11,7’si kadar ek ödenek
|
|
Sağlık
Bakanlığı
|
116,0
|
36,5
|
%
31,5’i kadar ek ödenek; Personele 27,9 milyar TL ve Şehir Hastanelerine 3,6 milyar
TL
|
|
Aile
ve Sosyal Politikalar Bakanlığı
|
66,1
|
28,4
|
%
43’ü kadar ek ödenek; 21 milyar TL’si sosyal transfer
|
|
Ulaştırma
ve Alt Yapı Bakanlığı
|
62,5
|
12,9
|
%
20,6’sı kadar ek ödenek
|
|
Tarım
Orman Bakanlığı
|
|
|
Çiftçiye,
üreticiye 13,4 milyar TL girdi ve prim desteği
|
|
Çalışma
ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı
|
83,9
|
104,3
|
%
124,3’ü kadar ek ödenek; 13,8 milyar TL’si işverenlere sigorta primi desteği
|
|
Adalet
Bakanlığı
|
33,3
|
3,9
|
%
11.7’si kadar ek ödenek
|
|
Milli
Savunma Bakanlığı
|
80,4
|
29,1
|
%
36,2’si kadar ek ödenek
|
|
Milli
İstihbarat Teşkilatı
|
3,5
|
0,9
|
%
25.7’si kadar ek ödenek
|
|
İç
İşleri Bakanlığı
|
14,7
|
1,8
|
%
12.3’ü kadar ek ödenek
|
|
Jandarma
Gn. Kom.
|
36,0
|
4,3
|
%
12’si kadar ek ödenek
|
|
Emniyet
Gn. Md.
|
57,0
|
3,7
|
%
6.5’i kadar ek ödenek
|
|
Sahil
Güvenlik Komutanlığı
|
1,9
|
0,9
|
%
47.4’ü kadar ek ödenek
|
|
Diyanet
İşleri Başkanlığı
|
16,1
|
1,1
|
%
7’si kadar ek ödenek
|
|
Hazine
ve Maliye Bakanlığı
|
774,9
|
412,0
|
%
53.2’si kadar ek ödenek; 40 Milyar TL’si KKM ödemeleri
|
Özetle toplam yaklaşık 1,1 milyar TL’lik ek
ödeneğin: 817,3 milyar TL’si Genel Bütçeli Kurumlara, 63,2 milyar TL’si Özel
Bütçeli Kurumlara ve 200 milyar TL’si personel giderleri ve devlet sosyal
güvenlik primi katkısı olarak ayrılmış.
Tablo II: Genel ve Özel Bütçeli Kuruluşlara Ayrılan Ödeneklerin
İktisadi Dağılımı
|
|
Ayrılan
tutar (Milyar TL)
|
Ek
Bütçe içindeki payı (%)
|
|
|
Hazine
ve Maliye Bakanlığı
|
421,0
|
47,8
|
Cari
transferler, Hazine Yardımları
|
|
Faiz
Ödemeleri
|
89,4
|
10,1
|
|
|
Sermaye
Gideri ve Sermaye Transferleri
|
87,6
|
9,9
|
Sermaye
mal ve hizmeti alımı giderleri
|
|
Mal
ve Hizmet Alımı
|
86,7
|
9,8
|
|
|
Yedek
Ödenek
|
38,9
|
4,4
|
|
|
Personel
Giderleri
|
16,8
|
1,9
|
|
Görüldüğü gibi ek bütçe, normal bütçe gibi
hazırlanmış ve normal bir bütçedeki ödenek tahsisatı esas alınmış. Bu çerçevede
en büyük pay cari transferleri yapan Hazine ve Maliye Bakanlığı’na ayrılıyor,
böylece kurumun kullandığı, transfer ettiği ödenek miktarı başlangıç ödeneğine
göre yüzde 53’ün üzerinde artıyor. Bu payın içinde çok tartışılan Kur Koruma
Mevduat (KKM) ödemeleri için ayrılan 40 milyar TL’nin de bulunduğunun altını
çizelim.
Faiz ödemelerinin 89,4 milyar TL ile büyüklük
olarak ikinci sırada yer alması (böylece bu yıl yapılacak olan faiz ödemesi
toplamda 330 milyar TL’yi bulacak) ve Kur Korumalı Mevduatlar için 40 milyar
TL’lik bir kaynak konulması, ek bütçenin
ülkedeki rantiye ekonomisinin boyutlarını ve servet sahibi zenginlere halktan
yapılacak olan yeni kaynak transferlerinin de resmi belgesi olduğunu gösteriyor.
Ödeneği en fazla artırılan kurumun Çalışma
ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı olduğu anlaşılıyor. Öyle ki ek bütçe ile başlangıç
ödeneği yüzde 124,3 oranında artırıldı. Bu artışın Temmuz ayından itibaren
gündeme gelecek emekli maaşlarındaki artışlarla, sosyal güvenlik primi
açıklarıyla ve işverenlere sağlanan sigorta primi desteği ile ilgili olduğunu
söyleyebiliriz.
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, ek bütçe
artışı sıralamasında yüzde 43 ile ikinci sırada yer alıyor. Ek 28,4 milyar
TL’lik ödeneğin 21 milyar TL’sinin yoksulluk, sosyal güvenliği olmayanlar ve
engelliler için ayrıldığının altını çizelim. Bu da ülkedeki yoksul ve sosyal
güvencesi olmayanların sayısının artmakta ve bu sorunun giderek büyümekte olduğunun
bir göstergesi.
Milli Savunma Bakanlığı’na ayrılan 29 milyar
TL’yi aşan ödenek (mevcut başlangıç bütçesinde yüzde 36,2 artış demek), iktidar
bloğunun güvenlikçi politikalarının ve askeri sanayi karması sektöre verdiği
desteğin hız kesmeden devam edeceğinin bir göstergesi.
Ek
ödenekler nereden karşılanacak?
Ek bütçenin bir de kaynaklar ya da daha
çok bilinen tabirle gelirler kısmı var. Kısaca 1,1 trilyon TL’lik bir ödeneğin
çok büyük çapta vergilerle karşılanacağını biliyoruz. Ancak bu vergilerin hangi
vergiler olduğu vergi adaleti açısından son derece önemli. Aşağıdaki tablo bu
amaçla hazırlandı.
Tablo III: Ek Bütçe Taslağında Yer Alan Bazı Temel
Gelir Kaynakları
|
|
2022
MYB Başlangıç Geliri (Milyar TL)
|
Ek
Bütçe Geliri (Milyar TL)
|
Açıklama
|
|
MYB
Toplam vergi geliri
|
1.448.9
|
1,083.5
|
%
74,8 ek gelir
|
|
Gelir
ve kazançlar üzerinden alınan vergiler
|
445,7
|
370,6
|
%
83,2 ek gelir
|
|
Gelir
Vergisi
|
262,6
|
55,0
|
%
20,9 ek gelir
|
|
Kurumlar
Vergisi
|
183,1
|
315,5
|
%
172 ek gelir
|
|
Mülkiyet
üzerinden alınan vergiler
|
27,0
|
0, 297
|
%
1,1 ek gelir (288 milyon TL’si Veraset ve İntikal Vergisinden)
|
|
Dâhilde
alınan mal ve hizmetler üzerinden alınan v.
|
547,9
|
343,9
|
%
62,8 ek gelir
|
|
Dâhilde
alınan Katma Değer Vergisi (KDV)
|
175,1
|
163,3
|
%
93,3 ek gelir
|
|
Özel
Tüketim Vergisi (ÖTV)
|
220,8
|
157,3
|
%
71.2 ek gelir
|
|
.
Petrol & doğal gaz üzerinden
|
32,2
|
47,2
|
%
146,6 ek gelir
|
|
.
Motorlu taşıt üzerinden
|
72,4
|
70,3
|
%
97,1 ek gelir
|
|
.
Alkollü içkiler üzerinden
|
26,3
|
11,8
|
%
44,9 ek gelir
|
|
.
Tütün mamulleri üzerinden
|
70,6
|
16,9
|
%
23,9 ek gelir
|
|
Uluslararası
ticaretten alınan vergiler
|
329,6
|
324,3
|
%
98,9 ek gelir
|
|
İthalatta
alınan Katma Değer Vergisi (KDV)
|
290,8
|
284,0
|
%
97,7 ek gelir
|
|
Harçlar
& Damga V.
|
79,6
|
39,6
|
%
49,7 ek gelir
|
|
KİT
ve kamu banka gel.
|
30,3
|
31,7
|
%
104,6
|
|
Diğer
gelirler
|
119,6
|
116,9
|
%
97,7 ek gelir
|
Öncelikle, bu yıl toplanacak olan yaklaşık
1,1 milyar TL’lik vergi geliri bu yılın cari bütçesindeki vergi gelirlerinin
yaklaşık yüzde 75’ine denk düşüyor. Yani ek bütçe ödenekleri için alınan mevcut
vergiler ortalama yüzde 75 oranında artırılıyor.
Ek
bütçede hangi vergiler ağırlıkta?
Bu bütçenin finansmanında mülkiyet
(servet) üzerinden alınan vergilere neredeyse hiç başvurulmazken, en büyük
vergi kalemi olarak Gelir ve Kazançlar Üzerinden Alınan Vergiler (yaklaşık 371
milyar TL) karşımıza çıkıyor. Ancak bu yıl asgari ücretin vergi dışı
bırakılmasından ötürü bu kategoride Gelir Vergisi ikinci plana düşerken,
Kurumlar Vergisi öne çıkıyor (yaklaşık 316 milyar TL). Ek bütçe ile bu vergideki artış yüzde 172
olacak.
Böyle olunca da akla “sermaye kesiminin nihayet
artan bu vergilerin yükünü omuzlayacağı” düşüncesi gelebilir. Ama durum bu
değil. Çünkü öncelikle, sermaye kesimi bu yıl 336 milyar TL’lik bir vergi
indirimi, muafiyeti, istisnası adı altında teşvikten yararlanıyor. Yani
normalde onlardan alınması gereken böyle büyük bir çaptaki vergi alınmıyor.
Ayrıca en büyük kurumlar vergisi
mükelleflerinin başlarında T.C. Merkez Bankası ve TPAO gibi kamu kuruluşları ve
kamu bankaları geliyor. Yani kurumlar vergisinin önemli bir kısmını kamu kurumları
ödüyor. Ayrıca özel sektöre bütçeden sağlanan sigorta primi muafiyetleri gibi
birçok teşvik de mevcut.
Diğer taraftan ‘dolaylı vergiler’ olarak
da adlandırılan KDV, ÖTV gibi vergiler ve Harçlar, Damga Vergisi ve Banka ve
Sigorta Muameleleri Vergisi bu ek bütçenin gelir kaynaklarının neredeyse yüzde
67’sini oluşturuyor.
Petrolden
alınan ağır vergilere devam
Bu vergilerden; İthalde Alınan KDV yüzde
yaklaşık yüzde 98; Dâhilde Alınan KDV yüzde 93,3; Özel Tüketim Vergisi ise
yüzde 71,2 artacak. Bunların içinde yer alan petrol ve doğal gazdan alınan
KDV’deki artış yüzde 147 oranında, motorlu taşıtlardan alınan ÖTV yüzde 97
oranında olacak. Bu da petrol zamları altında iyice bunalan halka bu ek bütçe
ile her hangi bir petrol vergisi ertelemesi ya da indirimi sağlanmayacağını
gösteriyor.
Kısaca her bütçe döneminde olduğuna benzer
bir biçimde, ek bütçe için de gelirler yönünden ağır vergilemeye başvurulacak gibi
görünüyor. Bu vergilerdeki yüksek artışlar
en çok da, dolaylı vergiler gibi halkın ödemekten kaçamadığı, son derece
adaletsiz olduğu kabul edilen vergilere yüklenerek yapılacak. Gereksiz,
verimsiz, israfçı, rant yaratmaya dönük, emek ve doğa tahribatını artıran
harcamaları kısmak bir yana daha da artıran siyasal iktidar, bu harcamaları halktan
aldığı ağır ve adaletsiz vergilerle finanse etmeyi sürdürecek.
Sonuç yerine
Yılın ortasında adeta yeni bir bütçe
büyüklüğünde olan bu adaletsiz seçim bütçesini sadece teşhir etmek yeterli
değil. Bunun karşısına emek örgütlerinin ve muhalefet partilerinin emekten,
doğadan, kadından, emekliden, işsizden, yoksuldan yana, onların sorunlarını
hafifletebilecek alternatif bir ek bütçe ile çıkması gerekiyor.
Bütçe dönemlerinin toplumun siyasallaştığı
dönemler olduğu hatırda tutularak, emekçilerin, emeklilerin ücretlerine,
maaşlarına adil zam talep ettikleri bir dönemde ve her şeyden önemlisi ülkenin
geleceğini belirleyecek olan bir seçime doğru gidilirken, mevcut emek karşıtı
ek bütçe tasarısını teşhir etmek ve yerine halkın yanında bir alternatif önermek
en acil görevlerden biridir.
Dip
notlar:
(1) 20 Haziran 2022 tarih ve
1/284 Esas Nolu Kanun Teklifi ve Gerekçesi.
(2) T.C.
Hazine ve Maliye Bakanlığı, Merkezi Yönetim Bütçe Gerçekleşmeleri, https://www.hmb.gov.tr/mayis-2022-butce-gerceklesmeleri
(17 Haziran 2022);
https://www.hurriyet.com.tr/ekonomi/son-dakika-bakan-nebati-butce-fazla-verdi-iyi-performans-sergileniyor
(15 Haziran 2022).
(3) 2022
yılı Hazine Nakit Gerçekleşmeleri, https://www.hmb.gov.tr/kamu-finansmani-istatistikleri
(7 Haziran 2022).
(4) https://allnewspress.com/consequences-of-the-ukraine-war-countries-are-massively-critical-of-the-federal-governments-supplementary-budget
(11 May 2022).
(5) Japan
Cabinet to OK draft extra budget to cushion rising prices, https://www.nippon.com (17 May 2022).
(6) https://www.aljazeera.com/economy/south-korea-drafts-46bn-budget-to-help-covid-hit-businesses
(12 May 2022); https://www.aljazeera.com/economy/south-korea-passes-49-5bn-extra-budget-ahead-of-local-elections
(30 May 2022).
(7) https://www.canada.ca/en/treasury-board-secretariat/services/planned-government-spending/supplementary-estimates/supplementary-estimates
(20 Haziran 2022).
(8) https://valtioneuvosto.
fi/en/-/10616/government-reaches-agreement-on-second-supplementary-budget-proposal-for
(20 May 2022).
